Harteloos, dramatisch, onverbiddelijk: woorden die allemaal zijn gebruikt om Gaicomo Puccini’s indrukwekkende historische opera Tosca te beschrijven. Het verhaal speelt zich af in Rome, ten tijde van de Napoleontische oorlogen, en de locaties, waaronder de basiliek Sant'Andrea della Valle, Palazzo Farnese en Castel Sant'Angelo, bestaan vandaag de dag nog steeds.
In Tosca vormen politiek en oorlog het decor van een intens verhaal over jaloezie, passie en moord, waarbij de karakters elkaar en zichzelf ruïneren; een opera die geen helden kent, alleen verliezers.
Angelotti is een gevluchte gevangene. Tosca wantrouwt haar geliefde Cavaradossi omdat ze onterecht denkt dat hij er een andere vrouw op na houdt, terwijl hij onderdak biedt aan Angelotti. Scarpia, het hoofd van de politie, die zelf een oogje op Tosca heeft, maakt misbruik van de situatie: eerst dreigt hij Cavaradossi met foltering om hem te dwingen Angelotti’s schuilplaats te onthullen en vervolgens sluit hij een akkoord met Tosca, waarbij Cavaradossi niet zal worden geëxecuteerd als zij zijn geliefde wordt. Tosca vermoordt Scarpia, maar als Cavaradossi voor het vuurpeloton staat, wacht hen een onaangename verrassing waarop zelfs Tosca niet is voorbereid.
Hoewel de critici tamelijk ongeïnteresseerd reageerden, was de opera meteen een succes onder het publiek, dat zowel van Puccini's melodrama hield als van zijn onmiskenbare talent voor melodie, waarvan ‘Recondita armonia’ (‘Verborgen harmonie’) en ‘E lucevan le stelle’ (‘En de sterren straalden’) in deze schitterende opera slechts twee voorbeelden zijn.
Tosca beleefde zijn première op 14 januari 1900 in het Teatro Costanzi, ook bekend als het Teatro dell'Opera di Roma, en komt nu in al zijn bloederige en corrupte glorie naar de Weense Staatsopera.
